Einelti - ein hlið ofbeldis

Einelti er ein hlið ofbeldis þrátt fyrir að í huga flestra sé einelti ekki flokkað undir ofbeldi.  En einelti felur yfirleitt í sér töluvert andlegt ofbeldi og getur einnig falið í sér líkamlegt ofbeldi.  Þeir sem upplifa einelti hafa verið að sýna sömu og svipuð einkenni og þeir sem haf upplifað annarskonar ofbeldi.

Rannsóknin sýndi að um helmingur þátttakenda höfðu upplifað einelti.  Það er mjög hátt hlutfall þegar haft er í huga að rannsóknir sem gerðar hafa verið meðal skólabarna sýna að 4-10% barnanna segjast hafa upplifað einelti. 

Þegar niðurstöður rannsóknarinnar eru skoðaðar aðeins nánar má sjá að flestir sem höfðu upplifað einelti höfðu einnig upplifað andlegt-, líkamlegt-, eða kynferðislegt ofbeldi í æsku og um helmingur höfðu upplifað slíkt ofbeldi bæði í æsku og á fullorðinsárum.  Rétt um 2% þátttakenda höfðu upplifað einelti án þess að upplifa einnig annarskonar ofbeldi.

 

Þetta vekur upp margar spurningar hjá mér.  Getur verið að einelti sé  frekar orsök annarskonar ofbeldis en afleiðing?  Það er, getur verið að sá sem hefur upplifað einelti  hafi  brotna sjálfsmynd  (afleiðing eineltisins) og  hafi því ekki styrk til að  forðast annarskonar ofbeldi?  Eða getur frekar verið að eineltið sé afleiðing þess að hafa upplifað annarskonar ofbeldi?  Það er að sá sem hefur verið beittur annarskonar ofbeldi sé með svo brotna sjálfsmynd meðal annars að hann hafi ekki styrk til að standa gegn einelti?

Rannsóknir meðal barna sýna að þau sem upplifa einelti, hafa ákveðin sameiginleg einkenni. Þó ekki sé hægt að alhæfa að þeir sem upplifa einelti hafi þessi einkenni, þá setja þau barnið í áhættuhóp gagnvart einelti.

Þessi einkenni eru þau að börnin eru óöruggari, hræddari, feimnari, hlédrægari og hægverskari en börn almennt.  Þau stríða öðrum síður en önnur börn, eru ekki árásargjörn til jafns við önnur börn og í raun á móti ofbeldi og beita því helst alls ekki.  Ef börn eru félagslega veik er meiri hætta á að þau verði fyrir einelti.  Þau geta einnig verið líkamlega veikbyggðari en jafaldrarnir.

 Endilega segið ykkar skoðun á þessum málum öllum - Munið að þetta eru jú málefni sem þarf að tala í hel frekar en að þegja í hel

 

 

Nokkrar niðurstöður

Rannsókninni svöruðu 110 manns og af þeim höfðu 95 upplifað ofbeldi en 15 ekki upplifað ofbeldi.  Þessi rannsókn var fyrst og fremst gerð til að fá tölulegar upplýsingar um þessi mál hérlendis en ekki sem samanburðarrannsókn.  Enda eru mjög ómarktækar niðurstöður sem bornar eru saman hjá svo misstórum hópum.  En þó gerði ég það til gamans á nokkrum stöðum þrátt fyrir að ég leggi ávalt ríka áherslu á að sá munur er langt í frá marktækur.  Hins vegar eru þær tölulegu upplýsingar sem fengust um áhirf ofbeldis á heilsu þess sem það upplifir metnar áræðanlegar.

Listinn hér fyrir neðan með atriðunum 35 er vísbending um algengi heilsufarskvilla sem kannaður var.  Um 85% þeirra sem höfðu upplifað ofbeldi merktu við fimm eða fleiri atriði á þessum lista og tæp 30% þeirra merktu við fimmtán eða fleiri atriði.  Þetta er mjög hátt hlutfall og ótrúlega há prósenta sem merkti við svo mörg atriði á listanum.  Til gamans má geta þess að allir þeir sem ekki höfðu upplifað ofbeldi merktu við fimm eða færri atriði á listanum.  Það væri því forvitnilegt að kanna nánar hvort sá munur væri jafn mikill ef hóparnir væru jafnstórir.

Ég fór einnig að velta því fyrir mér í gær þegar ég hlustaði á fréttirnar og talað var þar um að ca 16% nemenda væru haldnir eða hefðu verið haldnir átröskun.  Ég fór strax að velta fyrir mér hve stór hluti þeirra hefðu upplifað ofbeldi?  Rannsóknin sýndi að rúmlega helmingur þeirra sem höfðu upplifað ofbeldi höfðu merkt við að þeir væru haldnir eða hefðu verið haldnir einhverskonar átröskun og/eða ættu við þyngdarvandamál að stríða.  Því væri forvitnilegt að vita hve stór hluti þátttakenda í könnun þeirri sem fjallað var um í fréttum í gær hafa upplifað ofbeldi.

Hví er ekki hægt að blogga um frétt eins og þessa?

Innlent | mbl.is | 15.10.2007 | 15:45

Sakfelldur af ákæru um líkamsárás en ekki gerð sérstök refsing

Rúmlega tvítugur karlmaður, sem á síðasta ári var dæmdur í þriggja ára fangelsi fyrir nauðgun, var í Héraðsdómi Reykjavíkur í dag sakfelldur af ákæru um líkamsárás gagnvart ungri stúlku en ekki gerð sérstök refsing í málinu. Í umsögn dómara segir að honum sé ekki gerð sérstök refsing í málinu þar sem tekið sé tillit til þess að hann hafði fengið þriggja ára fangelsisdóm fyrir nauðgun skömmu áður og ef málin tvö hefðu verið tekin fyrir á sama tíma þá hefði hann ekki hlotið sérstakan dóm fyrir líkamsárásina.

Í héraðsdómi kemur fram maðurinn játar að hafa slegið fyrrverandi sambýliskonu sína í andlitið þann 29. mars 2006 líkt og hann var ákærður fyrir. Hann bar hjá lögreglu að hún hefði gripið um andlit sitt og sagt að hann hefði nefbrotið sig. Hann kvað að um óhappatilvik hefði verið að ræða og að hann hefði ætlað sér að slá annan mann, en í málinu liggur fyrir að ákærði og félagi hans slógust inni í íbúð þess síðarnefnda, þar sem stúlkan var stödd. Manninum og stúlkunni ber ekki saman um það hvort hann var að slást við annan mann í herberginu þar sem stúlkan var, þegar höggið lenti á henni. Segir í dómi héraðsdóms að þetta misræmi breyti þó engu um að sannað er að maðurinn hefur, með höggi því sem lenti á stúlkunni, gerst sekur um líkamsárás hvort sem höggið var henni ætlað eða einhverjum öðrum.

Í niðurstöðu dómsins segir að samkvæmt sakavottorði mannsins hlaut hann 3 ára fangelsisdóm 12. desember 2006 fyrir nauðgun, sem staðfestur var með dómi Hæstaréttar 31. maí 2007. Brot það sem ákærði hefur verið sakfelldur fyrir í máli þessu er framið fyrir uppkvaðningu dómsins og ber því að ákvarða refsingu ákærða sem hegningarauka við þann dóm, sbr. 78. gr. almennra hegningarlaga nr. 19/1940, er samsvari þeirri þynging hegningarinnar sem kynni að hafa orðið ef dæmt hefði verið um bæði brotin í fyrra málinu.

Brot mannsins, sem hann hefur verið sakfelldur fyrir í máli þessu, er alvarlegt og beindist gegn mikilsverðum hagsmunum og á refsing ákærða að taka mið af því. Dómurinn verður þó að leggja mat á það hvort ákærði hefði hlotið þyngri dóm en þann 3 ára fangelsisdóm sem hann hlaut 31. maí sl., ef dæmt hefði verið um bæði brotin í einu. Það er niðurstaða dómsins að refsing ákærða hefði ekki orðið þyngri en dæmd var með þeim dómi. Samkvæmt framangreindu verður ákærða ekki gerð sérstök refsing í máli þessu.

 

Mér er spurn hví ekki er gefinn möguleiki á mbl að blogga um þessa frétt?  

Ég get ekki varist þeirri hugsun þegar ég les slíka frétt hví íslenskt réttarkefi er svona uppbyggt?  Hvaða réttlæti er í því að menn geti "safnað" brotum og þau dæmd sem eitt?  Eða er það kannski bara svo að ofbeldisbrotið þykir ekki það alvarlegt að það þurfi að dæma aukalega fangelsisvists fyrir það?  

Ég ætla ekki einu sinni að byrja að tjá mig um hve allt of stuttir dómar eru fyrir nauðganir og kynferðisbrot almennt sem og ofbeldisbrot.  Það tæki mig sennilega allan daginn að tala um hve mér finnst réttarkefið taka of slælega á þeim málum.  En ég verð bæði hneiksluð og reið þegar ég sé svona fréttir sem segja frá því hve réttarkefið er lint gagnvart ofbeldisbrotum hverskonar.  Það semsagt er hægt að brjóta af sér með margskonar ofbeldi og við fleiri en eitt tilfelli og gagnvart fleiru en einum einstaklingi, en það er samt bara fellt undir sama hatt í dómnum.  Færð hvort eð er ekki nema hámark 3 ár fyrir að nauðga þannig að það er alveg eins hægt að berja mann og annan því þú færð ekkert meira fyrir það.

Já réttarkefið er ansi götótt finnst mér. 

Aðeins um heilsufar

Ef þú værir beðinn um að merkja við þau af eftirfarandi heilsufarsatriðum sem þú hefur átt við að stríða eða átt við að stríða í dag, hve mörg yrðu þá atriðin sem þú merktir við?

Mígreni                                          Streituhöfuðverkur                                

Vöðvabólgur                                Bakverki                                   

Önnur stoðkerfisvandamál           Liðagigt

Fjölvöðvagigt                             Vefjagigt                                                

Annarskonar gigt                        Móðurlífsbólgur                        

Blöðrur á eggjastokkum              Hef misst fóstur

Hef mikla blæðingarverki            Magabólgur                                           

Magasár                                    Aðrar meltingarfæratruflanir       

Brenglun á innkirtlastarfsemi    Hjartsláttartruflanir

Hæsi eða raddmissir                     Svefntruflanir                                        

Hækkaður blóðþrýstingur            Svimi og yfirliðstilfinning             

Öndunarfæravandamál (T.d. asmi, andþyngsli og lungnavandamál)

Hef fengið krabbamein                  Gjörn/gjarn á að fá umgangspestir

Félagsfælni                                 Einangrun                                        

Kvíði                                            Flótti                                         

Streita                                        Ótti

Þunglyndi                                 Áráttuþráhyggjuröskun                       

Síþreyta.                                   Fæðingarþunglyndi

 

Þetta eru samtals 35 atriði.  Hve mörg atriði merktir þú við?  Þarft ekki að svara því hér en getur hugsað um þetta.  Ef þú vilt svara því hér máttu láta fylgja með hvort þú hefur upplifað ofbeldi eða ekki

 

En hve mörg af eftirfarandi atriðum mundir þú merkja við að þú hafir átt við að etja eða eigir við að etja í dag? 

Lotugræðgi (Bulimia - að nota mat í miklu magni til að deyfa tilfinningar ásamt uppköstum og/eða hægðarlosandi efni).

Lotuofát (Binge eating disorder - að nota mat í miklu magni til að deyfa tilfinningar ÁN þess að nota uppköst og/eða hægðarlosandi efni).

Lystarstol (Anorexia Nervosa - öfgakenndar aðferðir til að stjórna þyngdarlosun s.s. uppköst, hægðarlosandi lyf, mjög takmörkuð fæðuinntaka og óhóflegar líkamsæfingar). Offita (óútskýrð).

Vannæring (óútskýrð).

Kynlífsvandamál.

Misnotkun á áfengi.

Eiturlyfjanotkun.

Lesblinda.

Andlitsblinda (erfitt með að þekkja andlit/persónur).

Nafnablinda (erfitt með að muna nöfn).

Á erfitt með að treysta öðrum.

Einnig væri fróðlegt að vita hve mörg atriði þið giskið á að sá/sú sem hefur upplifað ofbeldi hafi merkt við af þessum 35 sem ég taldi upp fyrst.  

Hamingjuóskir

Verð nú að óska þér til hamingju með þetta kæra vinkona.  Verst að ég get ekki verið viðstödd.  Við munum hugsa til þín.

Prestsvígsla í Hóladómkirkju

Þekkir þú einhvern sem upplifir ofbeldi í sínu sambandi??

Já þetta er stór spurning og sennilega svara henni flestir neitandi án þess að hugsa sig um.  Ég fór eitt sinn á ráðstefnu fyrir starfsfólk leikskóla og grunnskóla í borg einni í Svíþjóð sem fjallaði um kynferðisofbeldi.  Í upphafi ráðstefnudagsins spurði aðalfyrirlesarinn hvort við þekktum einhvern sem hefði upplifað kynferðisofbeldi.  Bað þá sem slíkt gerðu að rétta upp hönd. 

Einungis örfáar hendur fóru á loft.  Fyrirlesarinn sagðist þora að koma með og standa við þá fullyrðingu að hver einasta persóna í salnum og þar af leiðandi samfélagin öllu þekkti að minnsta kosti eina persónu sem hefði orðið fyrir kynferðisofbeldi því að því miður væri það svo algengt, við bara vissum ekki um þessa upplifun viðkomandi persónu nema í undantekningartilfellum (umræðan hefur að vísu opnast síðan þetta var og því eru fleiri sem þora að segja frá).  Ég man alltaf hve mikið mér brá við þessa staðhæfingu og einnig man ég eftir þeim andköfum sem maður heyrði því það voru fleiri en ég í áfalli yfir þvílíkri staðhæfingu. 

En þegar leið á þennan dag fór maður að gera sér grein fyrir að þessi staðhæfing gæti mögulega verið sönn.  Síðan þetta gerðist hef ég fyllilega gert mér grein fyrir að þetta er mjög svo sönn staðhæfing.  Við þekkjum öll einhvern sem hefur orðið fyrir kynferðisofbeldi einhverntíman á ævi sinni og mörg okkar þekkja fleiri en einn. 

Ég hef mikið hugsað um þessa staðhæfingu fyrirlesarans og vil sjálf meina að við þekkjum einnig öll einhvern sem hefur upplifað heimilisofbeldi - svo algengt er það.  Ég ætla mér jafnvel að gerast enn kræfari og halda því fram að öll þekkjum við einhvern sem býr við heimilisofbeldi. 

Já þið kunnið að grípa andann á lofti við þessa staðhæfingu mína en því miður held ég bara að hún sé mjög sönn.  Það er bara enn þann dag í dag þannig að þeir sem við þessa vá búa leyna ástandinu mjög og þolandinn tekur á sig sökina og skömmina og leynir ástandinu enn frekar þess vegna.  Einnig kemur óttinn við gerandann yfirleitt í veg fyrir að sá sem er beittur ofbeldinu þori að segja frá - það er ef hann/hún gerir sér yfir höfuð grein fyrir ástandinu.

Rannsóknir hafa sýnt að 4-25% kvenna hafi búið við eða búi við heimilisofbeldi.  Ég persónulega hallast að því að hærri talan sé réttari.  Ein rannsókn frá Svíþjóð hefur jafnvel komið með tölur sem segja að allt að 50% kvenna hafi upplifað eða upplifi heimilisofbeldi.

Já því miður er slíkt ofbeldi allt of algengt í okkar samfélagi.  Er því ekki tími til kominn að við förum að horfast í augu við vandann svo hægt sé að takast betur á við hann?  Og þá er ég að meina að ALLIR horfist í augu við hann - ekki bara fagfólkið. 

Smá forvitni

Hvernig væri nú að þið sem kíkið hingað inn kvittið fyrir komuna

 

Áhrif ofbeldis á heilsu - niðurstöður eldri rannsókna

Ég ætla að setja hér inn nokkrar af þeim staðreyndum sem ég fann um áhrif ofbeldis á heilsu þess sem það upplifir (þolandans).  Sum þessara áhrifa gera einhverjir sér grein fyrir en önnur þeirra hafið þið sennilega aldrei ímyndað ykkur að gæti verið svona sterk fylgni þarna á milli. 

 

Rannsóknir hafa sýnt að 20 – 70% þeirra sem eru eða hafa verið þolendur ofbeldis, hafa ekki sagt frá því fyrr en löngu seinna og jafnvel ekki nema við svörun spurningarkannana og í ýmsum rannsóknum (Krug o.fl., 2002). Því er ljóst að erfitt er að segja nákvæmlega til um þann fjölda einstaklinga sem er og hefur verið beittur ofbeldi.

Helstu afleiðingar heimilisofbeldis (heimilisofbeldi felur í sér líkamlegt-, andlegt- og kynferðislegt ofbeldi) á heilsuna eru að líkamsástandi viðkomandi hrakar og þá er hætt við alls kyns líkamlegum sjúkdómum og kvillum sem og að þolandinn brotni andlega niður og fari út í allskonar sjálfsskaðandi atferli, sem beinist inn á við eða út á við, svo sem ofát og reiði.

Konur sem búa við heimilisofbeldi sækja meira til lækna, vegna minniháttar vandamála og veikinda, en þær sem ekki búa við ofbeldi og einnig leita þær meira til lækna vegna barna sinna en þær sem ekki búa við ofbeldi. Þær sækja einnig frekar, en aðrar konur, til lækna vegna vandamála tengdu kynlífi (Drífa Snædal, 2003, Erla Kolbrún Svavarsdóttir, 2006, Heimer o.fl., 2006).

Því alvarlegra sem ofbeldið er því meiri og erfiðari verða afleiðingar þess, á líkamlega og andlega heilsu þolandans og vara áhrif þess lengi eftir að ofbeldið hefur verið framið, jafnvel svo árum og áratugum skiptir (Krug o.fl., 2002, Kirkengen, 2001).

 Samkvæmt sænskri rannsókn á tengslum ofbeldis (aðallega kynferðisofbeldis) og bak- eða stoðverkja, voru þeir sem viðurkenndu að hafa upplifað líkamlegt ofbeldi helmingi líklegri til að finna fyrir bak- og/eða stoðverkjum en þeir sem ekki höfðu upplifað ofbeldi. Einnig mátti sjá að þeir sem höfðu upplifað líkamlegt ofbeldi voru fjórfalt líklegri til að búa við almennt lélegra heilsuástand en þeir sem ekki höfðu orðið fyrir ofbeldi. Sömuleiðis voru þeir sem höfðu orðið fyrir kynferðislegu ofbeldi þrefalt líklegri til að þjást vegna lélegrar heilsu en hinir sem ekki höfðu orðið fyrir kynferðislegu ofbeldi (Linton, 2001).

Líkamleg einkenni þeirra sem hafa upplifað ofbeldi, geta verið mörg og þau sem oftast eru nefnd eru einkenni sem þessi; höfuðverkur, ýmis stoðkerfaeinkenni, svo sem bakverkur, svefntruflanir, síþreyta, vefjagigt, móðurlífsbólgur, magabólgur og magasár, önnur meltingaróþægindi, ýmis átröskun og einnig getur verðið um að ræða tíðar sýkingar í þvag- og/eða kynfærum (Drífa Snædal, 2003, Kirkengen, 2001, Felitti, 2002, Jónína Einarsdóttir o.fl., 2004, Socialstyrelsen, 2003, Krug o.fl., 2002). Einnig eru algengir krónískir verkir, vandamál við þungun, lungnavandamál, húðvandamál og hjarta og blóðþrýstingsvandamál (Hamberg og fl., 1999, Kirkengen, 2001, Sigrún Sigurðardóttir, 2007, Krug o.fl., 2002).

            Andleg einkenni þeirra sem hafa upplifað ofbeldi, geta einnig verið margvísleg og þau sem oftast eru nefnd eru; þunglyndi, kynlífsvandamál, svo sem að geta ekki notið kynlífs, kvíði, áráttuþráhyggjuhegðun, ótti, sjálfsvígshugsanir og sjálfsvígstilraunir, spenna, áfengis-, eiturlyfja- og lyfjanotkun, félagsfælni, einangrun og vantraust (Hamberg og fl., 1999, Felitti, 2002, Jónína Einarsdóttir o.fl., 2004, Krug o.fl., 2002, Socialstyrelsen, 2003, Sigrún Sigurðardóttir, 2007).

Meðal annars hefur komið í ljós að nær helmingi fleiri sem greinst hafa með lotuofát (binge eating disorder) hafa upplifað kynferðisofbeldi í æsku (Gustafson og Sarwer, 2004). Offita getur síðan leitt til enn frekari kvilla, svo sem sykursýki 2, of hás kólesterólmagns í blóði og gallblöðru og gallsteinavandamála (ANAD, 2006, National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases, 2004).

Einkenni eins og skömm, sektarkennd, erfiðar endurupplifanir, erfið tengsl við maka og reiði eru einnig mjög algengar hjá þeim sem hafa upplifað kynferðisofbeldi (Ársskýrsla Stígamóta, 2006).

Einnig þekkist að einstaklingar sem hafa upplifað ofbeldi í barnæsku loka sig af eða þróa með sér einhvers konar eigið afdrep með því að loka á ýmsa líkamlega færni, svo sem heyrn – verða þá heyrnarskert eða jafnvel alveg heyrnarlaus. Eins þekkist jafnvel að einstaklingar hafi myndað einhvers konar flogaveikieinkenni, geðklofaeinkenni og geðhvarfasýki til að mynda einskonar afdrep þar sem enginn nær til þeirra (Kirkengen, 2001). Rannsóknir sýna að börn sem hafa upplifað ofbeldi eru líklegri til að verða þolendur ofbeldis eða gerendur sjálf á fullorðinsárum (Buvinic o.fl., 1999).

Þær konur sem hafa upplifað ofbeldi á fullorðinsárum eru allt að því tvöfalt líklegri en þær sem hafa ekki upplifað ofbeldi til þess að misnota eiturlyf og áfengi. Um það bil einn þriðji heimilislausra kvenna í Bandaríkjunum, hafa upplifað ofbeldi af hendi núverandi eða nýlegs maka og nærri helmingur kvenkyns fórnarlamba morða hafði verið myrtur af núverandi eða fyrrverandi maka (Little, 2000).  

Sjálfsvígshugsanir eru mjög algengar hjá þeim sem hafa upplifað ofbeldi eða í allt að helmingi fleiri tilfellum en hjá þeim sem ekki hafa upplifað ofbeldi (Felitti, 2002, Sigrún Sigurðardóttir, 2007, Dube o.fl., 2001, Amnesty International, 2004).

Samkvæmt sænskum tölum hafa 72% þeirra sem reynt hafa sjálfsvíg, upplifað ofbeldi og 64% þeirra sem hugsað hafa um sjálfsvíg (Lundgren og fl., 2001).

Samkvæmt rannsókn frá San Diego í Bandaríkjunum kemur fram að þeir sem hafa upplifað ofbeldi í æsku eru 2-5 sinnum líklegri til að reyna sjálfsvíg en þeir sem ekki hafa upplifað ofbeldi í æsku (Dube o.fl., 2001).

 

 

Rannsóknarritgerðin

Já ég ætlaði að koma með einhverjar niðurstöður úr rannsókninni minni.  Gerði þessa rannsókn sem BA verkefni mitt í tómstunda og félagsmála fræði frá KHÍ.  Skilst á flestum að þetta hafi verið efni í doktorsritgerð eða að minnsta kosti master haha.  Það er svona að vera stórtæk   Hvað ætli ég geri ef ég fer nú í masterinn?? 

Annars þá er ég bara að bíða eftir að einkunnin fyrir rannsóknarritgerðina komi inn á net Kennó áður en ég birti ykkur niðurstöður úr henni.  Einhverjir tækniörðugleikar virðast vera á því þar sem að kennarinn minn sendi mér einkunnina fyrir viku síðan.  En þetta kemur nú vonandi í dag eða á morgun.  Þið krossið kannski putta fyrir að tæknin hætti að stríða mér í þessu

 

Áhrif ofbeldisins já

Já niðurstöður rannsókna sýna að áhrif ofbeldis á heilsu þess sem það upplifir (þolandans) eru mikil og mun meiri en áður hafði verið haldið og flestir gera sér í hugarlund.  Enda kannski ekki skrítið að áhrifin séu mikil þegar rannsóknir sýna einnig að sá sem er að koma úr ofbeldssambandi og hefur verið beittur ofbeldi þjáist af sömu og svipuðum einkennum og hermaður sem er að koma úr erfiðu stríði.  Já það eru sennilega ekki margir sem gera sér grein fyrir því og dettur varla að bera þetta tvennt saman.

Rannsóknir sýna einnig að þau áhrif sem ofbeldi hefur á heilsuna getað varað í mörg ár og jafnvel áratugi eftir að ofbeldinu linnir og því er svo sannarlega hægt að segja að ofbeldi hafi víðtæk áhrif á heilsu þess sem það upplifir.  En augu fagfólks sem og almennings er þó aðeins nýlega farin að horfa á þessi atriði og enn er langt í land.

Það er jú nú orðið viðurkennt að ofbeldi hafi gífurleg áhrif á andlega heilsu þess sem það upplifir og lýsi það sér þá helst með niðubroti (taugaáfalli - áfallastreituröskun) þunglyndi, kvíða og ótta.  Hins vegar hefur ofbeldi mun víðtækari áhrif á andlega heilsu en það.  

Mig langar samt til að þið lesendur góðir veltið þessum hlutum aðeins meira fyrir ykkur áður en ég kem með nánari niðurstöður.  Hver ætli áhrifin séu til dæmis helst á líkamlega heilsu?   Hve mikill munur getur þú ímyndað þér að rannsóknir sýni, að sé á heilsufari, á milli þeirra sem hafa upplifað ofbeldi og þess sem ekki hefur upplifað slíkt?

Þeir sem veltu þessu fyrir sér eftir síðust færslu komu með margar góðar athugasemdir og þakka ég þeim kærlega fyrir.  En hvernig væri nú að fleir blönduðu sér í umræðuna