18.1.2008 | 16:55
Ekki įttu allir glešileg jól
Eftirfarandi grein birtist ķ Dagskrįnni (fréttablaši sunnlendinga) sem kom śt ķ gęr fimmtudag 17. janśar 2008. Greinin er mjög góš og vel skrifuš og fékk ég góšfśslegt leifi höfundar til aš birta hana hér į blogginu og žakka ég fyrir žaš.
Hér kemur greinin:
Ekki įttu allir glešileg jól
Heimilisofbeldi er stašreynd sem fjöldi ķslenskra sem erlendra kvenna lifa viš daglega og jafnvel ķ mörg įr.
Konur sem bśa viš heimilisofbeldi bera žaš sjaldnast utan į sér og oft hafa nįnir ašstandendur, vinir eša vinnufélagar ekki hugmynd hvernig ķ pottinn er bśiš.
Heimilisofbeldi birtist ķ fleiri myndum en barsmķšum og lķkamsmeišinum. Lķtilsviršing, höfnun, nišurlęgingum hótanir og einelti eru dęmi um andlegt ofbeldi. Ofbeldismašurinn telur jafnvel konunni trś um aš hśn beri įbyrgš į ofbeldinu. Kona sem lendir ķ heimilisofbeldi er lokkuš ķ net žar sem ofbeldismašurinn lętur sem hann geti alls ekki lifaš įn hennar. Hann sviptir konuna oft frelsi sķnu og sjįlfsmati meš stöšugum ašfinnslum og nišurbroti. Konan reynir gjarnan aš gleyma atvikunum eša telur aš hśn geti nś lifaš viš žetta og hitt žangaš til hśn er oršin algjörlega ašžrengd, žvķ ofbeldismašurinn fęrir sig yfirleitt stöšugt upp į skaftiš. Allt fagurgal um aš žetta gerist aldrei aftur er žvķ mišur bara oršin tóm. Reynslan sżnir aš litlar lķkur eru į žvķ aš sį sem beitir maka sinn ofbeldi bęti rįš sitt aš fyrra bragši eša taki upp nżja lifnašarhętti.
Įhrif ofbeldis eru umtalsverš į andlega lķšan og heilsufar konunnar og getur žaš birst ķ tķšum heimsóknum til lękna s.s vegna žreytu, svefntruflana, meltingaróžęginda, kvķša og spennu. Hafa rannsóknir sżnt aš jafnvel žó konan fari śr ofbeldiskenndu sambandi eru afleišingarnar oftast višvarandi og langvinnar.
Heimilisofbeldi hefur einnig įhrif į börnin!
Margir foreldrar ķ ofbeldissamböndum halda aš hęgt sé aš halda börnunum fyrir utan ofbeldiš, en svo er ekki raunin. Börnin žjįst einnig žó aš žau verši ekki sjįlf fyrir ofbeldinu eša verši beint vitni aš žvķ. Ef barniš er t.d. ķ öšru herbergi og heyrir og skynjar hvaš er aš gerast hefur žaš mjög slęmar afleišingar į sįlarlķfiš. Žaš sama gildur um barn sem horfir upp į hamslaust foreldir, nišurbrotna móšur, jafnvel meš įverka eša brotna hluti heimilisins.
Įlagiš viš aš bśa viš stöšuga spennu, stjórnleysi og kvķša hefur margvķslegar afleišingar fyrir börn og unglinga. Algengast er ótti, en önnur einkenni s.s. depurš, reiši, skömm, skert sjįlfsmynd og sjįlfsviršing gera einnig vart viš sig. Ķskólanum getur žetta birst sem einbeitingarleysi, įrįsargirni og hegšunarerfišleikar.
Hvaš getur konan gert?
Aš horfast ķ augu viš ašstęšur sķnar og višurkenna aš sambandiš sé komiš ķ óefni er gjarnan fyrsta skrefiš burt śr ašstęšum sem til lengdar brżtur nišur einstaklinginn.
Mörgum konum reynist erfitt aš segja frį ofbeldinu vegna skammar og hręšslu viš neikvęš višbrögš annarra, auk hugsanlegra įhrifa į félagslegt og persónulegt lķf žeirra. Žaš er žvķ oft stórt skref fyrir konuna aš tala um ofbeldiš.
Mikilvęgt er aš konan finni sér trśnašarmanneskju s.s. prest, heilbrigšisstarfsmann eša annan žann sem hśn getur treyst og segi frį ofbeldinu. Žegar kona lętur vita af heimilisofbeldi er mikilvęgt aš taka ekki af henni rįšin heldur veita henni stušning, sżna viršingu og benda į śrręši. Oft felst besti stušningurinn ķ žvķ aš hlusta ķ trśnaši įn žess aš dęma!
Muniš aš heimilisofbeldi er samfélagslegur vandi, žvķ frišhelgi heimilisins nęr ekki til ofbeldis.
Hęgt er aš leita ašstošar:
- Kvennaathvarfiš s. 561 1205, senda tölvupóst į www.kvennaathvarf.is eša www.styrkur.net.
- Kvennarįšgjöfin s: 552 1500
- Lögreglan s: 112
- Rauši kross Ķslands s: 1717
- Heilbrigšisstarfsfólk heilsugęslustöšva og slysadeilda.
- Félagsžjónustu sveitafélaganna.
Meš kvešju,
f.h. hjśkrunarfręšinga į Heilsugęslustöš Selfoss
Anna Gušrķšur Gunnarsdóttir
Heimildir:
Ég (DisaDora) vil taka žaš fram aš aušvitaš getur ofbeldi beinst aš karlmönnum og veriš beitt af konum žó hér sé talaš um konur sem žolendur og karlmenn sem ofbeldimennina.
Einnig vil ég taka žaš fram sem hugsanarkorn til ykkar aš heimilisofbeldi hefur ekki einungis nišurrķfandi og langvarandi įhrif į andlega heilsu žolandans heldur veršur lķkamleg heilsa hans ekki sķšur fyrir įhrifum ofbeldisins.
Athugasemdir
Konur beita menn oftar andlegu ofbeldi, frekar en lķkamlegu.
En gott hjį žér aš birta žetta, takk fyrir, holl lesning.
Įsdķs Siguršardóttir, 18.1.2008 kl. 16:58
Ég las žetta eins og žurr svampur ķ polli...
Žaš er ekki hęgt aš setja męlistiku į žaš hver sé bśin aš upplifa verst ofbeldi. En ég held aš žaš sé verra aš upplifa andlegt- en lķkamlegt ofbeldi. Aš heyra žaš sem var aš ske fyrir utan huršina var verra enn aš fį į kjaftinn.
Gunnar Helgi Eysteinsson, 18.1.2008 kl. 17:33
Ég žekki af eigin reynslu andlegt og lķkamlegt ofbelti,sem barn og veit hve sįrt žaš er og hve skelfing lķfsreynsla žaš er og žaš er žvķ mišur lķka feimnismįl,Móšir mķn er ein af žeim konum sem stofnušu Kvennaathvarfiš og žaš hjįlpaši henni mikiš en hśn vann lķka į vķmuefnadeild landspķtalans ķ 10,įr sem sjśkrališi, žaš sem kom henni įfram ķ žvķ var eigin reynsla og barįtta viš veikan föšur minn og endaši sś bįrįtta meš sjįlfsmorši föšur mķns aš tvęr vinkvenna hennar sem uršu fyrir žeirri sįru reynslu aš upplifa žennan harmleik en hjį žeim endaši sambönd viš maka og kęrasta meš morši sem žęr frömdužvķ ver og mišur en žęr höfšu einungis rekist allstašar į veggi og engin var hjįlpin svo žaš endaši meš fyrrgreindum afleišingum.Ég er ekki reiš śt ķ mķna foreldra og eša sįr,ég elska žau frį mķnu innsta hjarta.kv.linda
Linda Linnet Hilmarsdóttir, 18.1.2008 kl. 19:30
'Eg žakka guši fyrir aš eg hafi ekki att barn meš mķnum fyrrverandi, nógu erfitt er aš reyna aš halda sönsum i ofbeldisfullu sambandi žó aš samviskubitiš yfir aš barniš mans horfi upp a žetta allt bętist ekki ofan a. Fyrir utan aušvitaš sįrsaukann og skašann sem aš žaš hefši olliš barninu.
Oft var žaš betra žegar aš hann barši mig eša notaši einhverja ašra ašferš til aš aušmżkja mig lķkamlega heldur en žegar aš honum datt eitthvaš snišugt i hug til aš aušmżkja mig andlega. Marblettirnir hverfa, sįrin gróa og ef aš mašur er heppin žį skilur hann ekkert ör eftir, alla veganna ekki sjįanlegt öšrum....
Gunnar Helgi, ég trśi svo vel aš kjaftshögg hefši veriš skįrra en aš hlusta a einhvern sem aš manni žykir vęnt um vera beitt ofbeldi. Mér žykir leitt aš heyra aš žś skildir hafa žurfa aš upplifa slķkt.
Sporšdrekinn, 18.1.2008 kl. 20:05
Jį žetta var góš grein. Las hana einmitt ķ gęr.
En ert žś hérna į sušurlandinu?
Bryndķs R (IP-tala skrįš) 18.1.2008 kl. 20:42
Įsdķs - jį žaš er rétt hjį žér. Žvķ mišur er žaš oft andlega ofbeldiš sem hefur verri afleišingar en hiš lķkamlega žrįtt fyrir aš hingaš til hafi veriš allt of lķtiš rętt um žaš.
Gunnar - žaš er sko rétt hjį žér aš ekki er hęgt aš setja męlistiku. Žaš ętti ekkert barn aš žurfa aš upplifa ofbeldi ķ nokkurri mynd.
(žaš tekur mig örugglega tķma aš venjast fulloršnum Gunnari )
Linda - žvķ mišur enda ofbeldissambönd oft meš harmleik Gott aš žś hefur getaš fyrirgefiš og žś įtt greinilega sterka mömmu. Sem betur fer er umręšan um ofbeldismįlin alltaf aš opnast betur og žetta žvķ aš verša minna feimnismįl en įšur - en betur mį ef duga skal.
Sporšdrekinn - ég segi žaš sama aš ég žakka fyrir aš ekki lukkašist aš koma meš barn ķ samband mitt viš minn fyrrverandi - hefši ekki viljaš gera nokkru barni žaš svona eftir į aš hugsa allavega. Sammįla žér meš aš lķkamlega ofbeldiš var oft betra.
Bryndķs - jį ég er į Selfossi - en susssss ekki segja
Dķsa Dóra, 18.1.2008 kl. 21:08
Ég vill byrja į aš segja: Ég er sammįla Hśslegu Hrafnhildi.
Žaš tekur kannski smį tķma aš venjast myndinni af mér. Ef žaš veršur send klögumįl, žį skipti ég bara til baka į gömlu dśllu myndina.
Gunnar Helgi Eysteinsson, 18.1.2008 kl. 23:08
SigrśnSveitó, 19.1.2008 kl. 16:00
Hśslega Hrafnhildur og Gunnar - tja ekki veit ég nś hvort ég er engill. Eša kannski eins og ein vinkona mķn komst aš orši žegar viš vorum bśnar aš karpa um hvort ég vęri engill eša (strķšnis)pśki. Hśn sagši aš ég vęri engill meš horn og hala
Dķsa Dóra, 19.1.2008 kl. 18:19
Alfa - jį žaš er erfitt aš horfa upp į vini og ęttingja lenda ķ vķtahring ofbeldis.
Žaš er svo sannarlega rétt hjį žér aš žetta laumist aš manni og hver sem er getur oršiš fyrir žessu. Ég var ein af žeim sem sagši fullum hįlsi aš ég mundi ALDREI lįta koma svona fram viš mig. En svo var ég žarna įn žess aš įtta mig į žvķ fyrr en löngu seinna - svo lśmkst er žetta.
Ég į nś reyndar ekki heišurinn af žessum pistli - ašeins af žvķ aš pikka hann hér inn og birta
Dķsa Dóra, 19.1.2008 kl. 18:30
Žś ert kannski ekki bśinn aš semja žennan pistil... žś įtt samt stóran heišur fyrir aš koma svona pistlum į framfęri.
Gunnar Helgi Eysteinsson, 19.1.2008 kl. 23:35
Ég ólst upp žar sem andlegt og lķkamlegt ofbeldi voru helstu samskiptin.Kynferšislegt ofbeldi var svona utanheimilis ofbeldi.Fékk sem sagt allan pakkann i vöggugjöf.Er enn aš pśsla brotunum saman og gengur vel.
Birna Dis Vilbertsdóttir (IP-tala skrįš) 21.1.2008 kl. 13:17
Bęta viš athugasemd [Innskrįning]
Ekki er lengur hęgt aš skrifa athugasemdir viš fęrsluna, žar sem tķmamörk į athugasemdir eru lišin.